Czym jest krótkowzroczność?

Krótkowzroczność to jedna z najczęściej spotykanych wad wzroku. Dotyka zarówno dorosłych, jak i dzieci. Szacuje się, że na świecie zmaga się z nią ponad miliard ludzi. Obecnie za jej główną przyczynę uznaje się czynniki środowiskowe, choć kiedyś uważano, że jest uwarunkowana genetycznie. Jak dbać o wzrok, by uniknąć krótkowzroczności i jak ją leczyć? Wyjaśniamy.

Krótkowzroczność – co to za choroba?

W zdrowym oku widziany obraz powstaje dokładnie na siatkówce. W oku z wadą krótkowzroczności promienie świetlne, które przejdą przez rogówkę, soczewkę i ciało szkliste, czyli tzw. układ optyczny oka, skupiają się przed siatkówką. Na tym polega krótkowzroczność. Powodem takiej sytuacji może być zbyt silne załamywanie światła przez rogówkę lub soczewkę lub zbyt długa gałka oczna.

Rozróżnia się 3 typy krótkowzroczności (z ang./łac. miopia) w zależności od przyczyny:

  • krótkowzroczność osiową, którą diagnozuje się najczęściej; powodem jej występowania jest zbyt długa gałka oczna; w większości przypadków rozwija się w okresie dojrzewania,
  • krótkowzroczność krzywiznową, w której długość gałki ocznej pozostaje w normie, ale niektóre elementy w układzie refrakcyjnym oka mają zbyt dużą moc łamiącą; krótkowzroczność krzywiznowa może być wrodzona, jednak znacznie częściej jest to zjawisko przejściowe, które może pojawić się np. po stosowaniu niektórych leków,
  • krótkowzroczność refrakcyjną, czyli związaną ze wzrostem siły załamującej w oku; może być spowodowana np. zmętnieniem soczewki, powstałym w wyniku innych chorób, np. cukrzycy.

Krótkowzroczność to wada, która ma różne stopnie zaawansowania. Ze względu na to, jak bardzo jest rozwinięta, wyróżnia się:

  • niską krótkowzroczność, czyli dochodzącą do -3,0 dioptrii; najczęściej występuje u dzieci w wieku szkolnym, pogłębia się w okresie dojrzewania i zatrzymuje pomiędzy 15. a 17. rokiem życia u kobiet i między 18. a 20. rokiem życia u mężczyzn, bywa nazywana krótkowzrocznością szkolną,
  • średnią krótkowzroczność, czyli mieszczącą się w przedziale od około -4,0 dioptrii do -8,0 dioptrii;
  • wysoką krótkowzroczność, czyli wadę wzroku przekraczającą -8,0 dioptrii; w tym przypadku zazwyczaj ujawnia się ona bardzo wcześnie – nawet w okresie niemowlęcym – i pogłębia się w ciągu dalszego życia; najczęściej jest uwarunkowana genetycznie i towarzyszą jej dodatkowo postępujące zmiany zwyrodnieniowe siatkówki, naczyniówki i ciała szklistego.

Duża krótkowzroczność może doprowadzić nawet do utraty widzenia, ale osoby nią dotknięte zwykle już od dziecka są pod opieką specjalistów. Warto zwracać uwagę nawet na niewielkie problemy z widzeniem, ponieważ może okazać się, że to nie jest przejściowe zmęczenie oczu, a właśnie rozwijająca się krótkowzroczność. To szczególnie ważne u dzieci, u których zaniedbania w kwestii wzroku mogą doprowadzić na przykład do problemów w nauce.

Jak widzi krótkowidz, czyli objawy krótkowzroczności

U osób z krótkowzrocznością ostry obraz odległych obiektów zamiast bezpośrednio na siatkówce pojawia się przed nią, co powoduje, że ulega rozmyciu. Krótkowidz widzi wyraźnie z bliska, dalsze obiekty są rozmazane. Aby zobaczyć ostry obraz z daleka, najczęściej mruży oczy.

Dotychczas uważano, iż mechanizm rozwoju krótkowzroczności związany jest z widzeniem plamkowym, jednak z badań przeprowadzonych w ostatnich latach wynika, iż rozwój krótkowzroczności związany jest przede wszystkim z nieostrym obrazem peryferyjnym, który powoduje wzrost gałki ocznej.

Im bardziej zaawansowana jest wada, tym odległość na jaką prawidłowo widzi osoba krótkowzroczna jest mniejsza. Poza słabszym widzeniem krótkowidz może miewać bóle głowy i odczuwać duże zmęczenie oczu.

Jakie są przyczyny krótkowzroczności?

Wśród przyczyn krótkowzroczności umieszcza się nieprawidłową budowę gałki ocznej (np. gdy jest zbyt długa) albo innych elementów oka. Duża krótkowzroczność może mieć również podłoże genetyczne. Coraz częściej jednak okuliści wskazują wśród przyczyn powstawania i pogłębiania się krótkowzroczności także czynniki środowiskowe. Należą do nich na przykład:

  • czytanie przy zbyt ciemnym świetle,
  • długotrwałe siedzenie przed komputerem, telewizorem, smartfonem,
  • nieodpowiednia dieta (brak kluczowych dla wzroku witamin i pierwiastków),
  • nienoszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrami UV,
  • palenie papierosów i inne używki,
  • brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia.

Na nieprawidłową budowę oka i uwarunkowania genetyczne raczej nie da się wpłynąć, natomiast na higienę pracy przy komputerze czy wprowadzenie zdrowych nawyków do życia – tak.

Korekcja krótkowzroczności – metody

Krótkowzroczność jest wadą stosunkowo łatwą do skorygowania. Można zrobić to trzema metodami.

Okulary korekcyjne

To najpopularniejsza i najczęściej wybierana metoda korekcji krótkowzroczności. W okularach stosuje się wklęsłe soczewki rozpraszające. Aby obraz widziany przez pacjenta był wyraźny, soczewki pomniejszają go proporcjonalnie do swojej mocy. Okulary należy bezwzględnie dobierać pod okiem specjalisty – okulisty lub optometrysty. Taką usługę oferuje wiele salonów optycznych. Należy wystrzegać się samodzielnego kupowania szkieł na bazarach czy w supermarketach.

Okulary korekcyjne to obecnie często pożądany dodatek do stylizacji, dodający jej charakteru i stylu. Jeśli marzą ci się modne oprawki, szeroką ofertę znajdziesz w sklepie optycznym Optical Christex. Oferujemy okulary Cartier, męskie i damskie oprawki korekcyjne Chanel, Dior, Versace, Ray-Ban i wiele innych.

Korekcja za pomocą soczewek kontaktowych

Soczewki to dobra alternatywa dla okularów, szczególnie dla osób uprawiających sporty czy tych, które nie czują się dobrze w okularach. Korzystając z soczewek, należy przestrzegać zasad higieny i – podobnie jak szkła okularowe – dobierać je po konsultacji ze specjalistą.

Korekcja laserowa

To stosunkowo nowy sposób pozbycia się krótkowzroczności. Polega na skorygowaniu kształtu rogówki za pomocą lasera, dzięki czemu pacjent po zabiegu widzi ostro i wyraźnie. Przeprowadza go chirurg, po wcześniejszej konsultacji i serii badań. Zabieg jest bezbolesny i nieinwazyjny, a jego efekty są trwałe i odczuwalne już kilka dni po operacji.

Korekcja laserowa jest metodą najdroższą, ale pozwalającą pozbyć się krótkowzroczności na stałe. Pacjenci, którzy się na nią zdecydują pozbywają się też problemu z noszeniem okularów przeciwsłonecznych czy uprawieniem sportów. Nie wszyscy jednak kwalifikują się do takiego zabiegu.

Czy można zapobiec krótkowzroczności?

Życie w cyfrowym świecie obciąża wzrok i powoduje, że pojawia się wiele dolegliwości oczu. Wielu z nich nie da się uniknąć, można jedynie działać profilaktycznie albo doraźnie. Krótkowzroczność rozwija się z wielu powodów, dlatego nie można jednoznacznie określić, czy da się jej zapobiec. Na pewno warto podjąć działania, które wzmocnią oczy, a w przypadku pojawienia się wady – zahamują jej pogłębianie. Aby zapobiegać powiększaniu się małej krótkowzroczności powinno się przestrzegać zasad higieny pracy wzrokowej:

  • nie czytać w pozycji leżącej,
  • utrzymywać odpowiednią odległość oczu od książki czy monitora komputera,
  • dbać o dobre oświetlenie miejsca pracy wzrokowej,
  • robić przerwy podczas dłuższej pracy wzrokowej z bliska.

Można włączyć do codziennej rutyny ćwiczenia rozluźniające akomodację, czyli wpatrywanie się naprzemiennie w obiekty położone blisko i daleko. Nie uda się uniknąć natomiast krótkowzroczności dużej (zwyrodnieniowej), ponieważ uwarunkowana genetycznie. Kluczowym czynnikiem, który zatrzyma (albo spowolni) rozwój wady jest dobór odpowiednich okularów korekcyjnych. Sklep optyczny albo gabinet okulistyczny to miejsca, w których można wykonać badanie oczu i dobrać szkła o odpowiedniej dioptrii.

Krótkowzroczność to wada wzroku, która polega na tym, że osoba nią dotknięta widzi dobrze z bliska, ale obiekty będące dalej są rozmazane. Wśród jej przyczyn wymienia się nieprawidłową budowę gałki ocznej, ale i czynniki środowiskowe, takie jak długotrwałe siedzenie przed ekranem komputera. Najłatwiej jest skorygować tę wadę, nosząc okulary korekcyjne. Zawsze należy kupować je po uprzedniej konsultacji z okulistą, optometrystą lub refrakcjonistą. Kilkaset modeli oprawek firm takich jak Chanel, Dior, Caroline Abram, Dita czy Fendi znajdziesz w sklepie optycznym Optical Christex. Oferujemy także okulary przeciwsłoneczne wyposażone w filtry UV.


Tagi: